Laureatem II edycji Nagrody im. Prezydenta Pawła Adamowicza, przyznawanej za odwagę w krzewieniu wolności, solidarności i równości, została gmina Michałowo za udzielanie pomocy na granicy polsko-białoruskiej podczas kryzysu uchodźczego. Ogłoszenie laureata nastąpiło podczas spotkania, które 13 stycznia, w czwartą rocznicę tragicznego ataku na Pawła Adamowicza, odbyło się w Gdańsku. Kandydatura Michałowa została zgłoszona przez Kraków i Wrocław.
Nagroda im. Prezydenta Pawła Adamowicza przyznawana jest za odwagę w krzewieniu wolności, solidarności i równości. Jej fundatorami są Europejski Komitet Regionów, ICORN, czyli Międzynarodowa Sieć Miast Schronienia, do której należy Kraków, a także Miasto Gdańsk. Nagroda przypomina postać i działalność Pawła Adamowicza zamordowanego w 2019 r. prezydenta Gdańska, ale też promuje osoby i organizacje, które działają na rzecz pokoju, równych szans, integracji społecznej i praw podstawowych.
Jak podkreślają fundatorzy Nagroda im. Prezydenta Pawła Adamowicza jest uhonorowaniem wszystkich, którzy budują mosty i burzą mury między ludźmi, którzy torują drogi do zmian społecznych na rzecz najsłabszych, nie stronią od walki o prawa człowieka i obywatela, stając w obronie swobód na szczeblu lokalnym, krajowym i międzynarodowym.
W poprzedniej, pierwszej edycji wyróżnieniem została uhonorowana Henriette Reker, burmistrz Kolonii. Na tegorocznej liście nominowanych znalazły się zarówno osoby publiczne, jak i wspólnoty samorządowe oraz organizacje społeczne.
Podczas spotkania, które 13 stycznia odbyło się w Europejskim Centrum Solidarności poznaliśmy tegorocznego laureata. W tym roku wyróżnieni zostali mieszkańcy pogranicza polsko-białoruskiego – gminy Michałowo za udzielanie pomocy na granicy polsko-białoruskiej podczas kryzysu uchodźczego.
− W lutym 2022 r. tysiące Polaków ruszyło w kierunku granicy, aby udzielić pomocy setkom tysięcy rodzin, w tym kobiet i dzieci uciekających przed inwazją Rosji na wolną Ukrainę. Polacy otworzyli swoje domy, by pomóc ofiarom największego od II wojny światowej kryzysu w naszej części Europy. Ale pierwszy, prawdziwy test ludzkiej solidarności i uczciwości w Polsce został zdany wcześniej, na Podlasiu. To dzieło, w którym czynnie uczestniczyła społeczność Michałowa, reprezentowana przez jej władze i wiele organizacji pozarządowych. Postawa ta jest godna odnotowania i wyróżnienia – podkreślił Robert Piaskowski, pełnomocnik prezydenta Krakowa, przemawiający w imieniu Krakowa i Wrocławia – miast schronienia ICORN, dziękując władzom i mieszkańcom Michałowa za odwagę obywatelską, europejską solidarność, za sprawiedliwość i niezłomną postawę.
To właśnie Kraków i Wrocław – miasta literatury UNESCO, zrzeszone w Międzynarodowej Sieci Miast Schronienia ICORN, wspólnie zgłosiły kandydaturę Michałowa do Nagrody im. Pawła Adamowicza.
− Wyrażając radość z wyboru Kapituły Nagrody im. Pawła Adamowicza, chciałbym w imieniu prezydentów Krakowa i Wrocławia pogratulować burmistrzowi Markowi Nazarce i reprezentującemu tu dzisiaj społeczność Michałowa wiceburmistrzowi Konradowi Sikorze, a także wszystkim mieszkańcom tej gminy. I podziękować za zmierzenie się ze „strachem, ignorancją, stereotypem i antyimigracyjnym populizmem” – mówił Piaskowski.
W tym roku do Nagrody im. Prezydenta Pawła Adamowicza zgłoszono 12 kandydatur, a w gronie nominowanych, poza Michałowem, znaleźli się także: Oleksandr Babych – mer oraz Rada Miasta Hoła Prystań, SOS Mediterranee France – stowarzyszenie ratownicze na Morzu Śródziemnym, Vadym Boichenko – mer oraz Rada Miasta Mariupola, Stowarzyszenie Miast Ukraińskich z Kijowa.
Uroczyste i oficjalne wręczenie nagrody wraz z odczytaniem laudacji odbędzie się podczas sesji plenarnej Europejskiego Komitetu Regionów w Brukseli zaplanowanej na 8 lutego Dodatkowe informacje o nagrodzie można znaleźć na oficjalnej stronie Gdańska.
Przypomnijmy, że 2 września 2021 roku na wniosek Rady Ministrów prezydent Polski wprowadził stan wyjątkowy na granicy Białorusi z Unią Europejską. Podobne decyzje podjęły rządy Litwy i Łotwy. Była to odpowiedź tych krajów na zorganizowane przez prezydenta Białorusi przerzuty imigrantów i uchodźców m.in. z. Iraku, Afganistanu i innych krajów Bliskiego Wschodu i Afryki przez granice polsko-białoruską, a także granice z Litwą i Łotwą. Tysiące przybyszów z krajów ogarniętych rozlicznymi kryzysami humanitarnymi dało się zwieść obietnicy drogi do Europy Zachodniej. W rzeczywistości znaleźli się w pułapce.
W obliczu kryzysu humanitarnego w Michałowie powstał punkt pomocy dla potrzebujących, gdzie uchodźcy mogli znaleźć odzież, ciepły posiłek, a także nocleg, w którego organizację włączyli się mieszkańcy miasta. Stopniowo wytworzyła się ścisła współpraca pomiędzy burmistrzem, współpracującą z gminą Fundacją Mała Ojczyzna i strażakami z OSP. Z całej Polski zaczęły napływać dary i pomoc.
Burmistrz Michałowa Marek Nazarko zaprosił samorządowców z Polski do podpisania wspólnego stanowiska do Rządu RP i korzystał z każdej możliwej okazji, by przypominać o kryzysie na wschodniej granicy. Obowiązujący przez wiele miesięcy stan wyjątkowy i brak odpowiedzi władz centralnych na apele o pomoc w rozwiązaniu kryzysu na granicy były trudnym doświadczeniem dla wspólnoty Michałowa i przygranicznych gmin.
Za niezłomną i solidarną postawę samorząd i społeczność Michałowa otrzymały liczne wyróżnienia, m.in. Nagrodę RPO, Nagrodę Obywateli RP „Stojący w imię zasad”, Nagrodę Australijskiej Fundacji Polcul. Gminę odwiedzali dziennikarze z kraju i świata, politycy, przedstawiciele Rady Europy, m.in. Komisarz ds. praw człowieka Dunja Mijatović.