Poradnik etycznego języka [EN]

W powstaniu poradnika brały udział wyspecjalizowane organizacje pozarządowe oraz Rada Języka Polskiego. Publikację patronatem objęli Rada Języka Polskiego oraz Rzecznik Praw Obywatelskich.

Projekt jest inicjatywą agencji PR FleishmanHillard.

Poradnik Etyka Języka

Poradnik: jak mówić i pisać o grupach mniejszościowych kierowany jest do dziennikarzy i dziennikarek, specjalistów i specjalistek ds. komunikacji oraz innych osób wypowiadających się publicznie, mających wpływ na język debaty publicznej.

- Jako specjalistki i specjaliści na co dzień zajmujący się komunikacją, zdajemy sobie sprawę jaki wpływ ma język na tworzenie rzeczywistości społecznej. Wiemy, że słowa mogą ranić, nawet wbrew intencjom wypowiadających je osób. Jednocześnie obserwujemy zaostrzenie języka debaty publicznej, wynikające z jej
polaryzacji, a także z walki o uwagę odbiorców. Chcielibyśmy, by język używany publicznie tworzył rzeczywistość przyjazną, w której nikt nie czuje się wykluczany, dyskryminowany czy obrażany – tłumaczy Wojciech Waglowski, szef warszawskiego oddziału agencji FleishmanHillard, odpowiedzialnej za publikację Poradnika.

Publikacja ma ułatwić mówienie i pisanie w sposób niedyskryminujący, empatyczny i wolny od stereotypów, w szczególności o grupach narażonych na dyskryminację – o kobietach, osobach tworzących społeczność LGBT, uchodźcach, Żydach i Afrykanach. Rozdziały poświęcone każdej z grup napisane zostały przez autorów i autorki z wyspecjalizowanych organizacji pozarządowych: Fundacji Dziewuchy Dziewuchom, Stowarzyszenia Kampania Przeciw Homofobii, Fundacji Ocalenie, Fundacji Afryka Inaczej, Żydowskiego Stowarzyszenia Czulent oraz Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie.

Żydowskie Stowarzyszenie Czulent na co dzień zajmuje się przeciwdziałaniem antysemityzmowi, mowie nienawiści i zbrodniom z nienawiści. Widzimy, jak łatwo przechodzi się od słów do czynów. Media mają ogromny wpływ na kształtowanie świadomości, cieszymy się, że niniejsza publikacja pomoże im we właściwy sposób mówić o społeczności żydowskiej - powiedziała Anna Zielińska, Członkini Zarządu, Stowarzyszenie Żydowskie Czulent.

W świetle horrendalnego wzrostu mowy nienawiści pomyśleliśmy, że kluczowe będzie dla nas zajęcie się koncepcją mowy opartej na integracji i tolerancji. Analizy naukowe wskazują, że przestępstwa i incydenty z nienawiści były częściowo motywowane nienawistnymi wiadomościami w Internecie. Stawienie czoła problemom takim jak mowa nienawiści, przestępstwa z nienawiści i nękanie staje się coraz ważniejsze, a w przyszłości pomoże zapobiec takim przerażającym przestępstwom. Anna Makówka-Kwapisiewicz, doradczyni ds. krajowych i międzynarodowych Stowarzyszenie Żydowskie Czulent.

Inicjatorzy i patroni projektu

Poradnik powstał we współpracy merytorycznej z prof. dr hab. Ewą Kołodziejek z Uniwersytetu Szczecińskiego, członkinią Rady Języka Polskiego, pod patronatem Rady Języka Polskiego i Rzecznika Praw Obywatelskich.

- Nie chcemy, by język był narzędziem dominacji nad drugim człowiekiem. Chcemy natomiast, by naszym działaniom słownym przyświecała zasada wzajemności zawarta w „złotej regule etycznej”: traktuj innych tak, jak sam chciałbyś być traktowany. Lub w prostej, ogólnoludzkiej sentencji: Nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe – wyjaśnia prof. dr hab. Ewa Kołodziejek.

Poradnik dostępny jest w wersji online pod adresem https://etykajezyka.pl/, również do pobrania jako plik .pdf, na licencji CC (BY). Oznacza to, że może być wykorzystywane w dowolny sposób i bez ograniczeń, za podaniem źródła.

EN

New Ethical Language Handbook

Warsaw, 23 February 2021 - The Jewish Association Czulent co-authored How to Talk and Write about Minority Groups Guide, now available at https://etykajezyka.pl/.

The publication is addressed to social communicators. Specialized non-governmental organizations and the Polish Language Council created the Guide under the Commissioner for Human Rights honorary patronage. The project is an initiative of the PR agency FleishmanHillard.

The How to Talk and Write about Minority Groups Guide is addressed to journalists, communication specialists, and other public speakers who impact the public debate language.

The Jewish Association Czulent deals with counteracting anti-Semitism, hate speech and hate crimes daily. We see how easy it is to move from words to deeds. The media has a massive impact on shaping awareness. We are glad that this publication will help them speak appropriately about the Jewish community - said Anna Zielińska, Board Member, Czulent Jewish Association.

In light of the horrendous increase of hate speech, we thought that it would be crucial for us to address the concept of speech based on inclusion and tolerance. Scientific analyzes say that the hate crime and hate incidents were partially motivated by hateful messages online. It’s clear that getting in front of issues like hate speech, hate crimes, and bullying is becoming increasingly important to prevent future horrific crimes like this possibly. Anna Makówka-Kwapisiewicz, Government & International Affairs Advisor, Jewish Association Czulent.

The publication aims to facilitate speaking and writing in a non-discriminatory, empathetic and non-stereotypical way, particularly about discriminated groups - about Jews, women, LGBT community, refugees and Africans. Chapters devoted to each group were written by representatives of non-governmental organizations: Jewish Association Czulent, Dziewuchy Dziewuchom Foundation, Campaign Against Homophobia (KPH), the Ocalenie Foundation, Afryka Inaczej Foundation, and the WarsawJewish Community. The Guide was created in cooperation with Professor Ewa Kolodziejek and under the Polish Language Council's patronage.

The Guide is available only in Polish online at https://etykajezyka.pl/, also available for download as a .pdf file, under the CC (BY) license - it can be used in any way and without restrictions, provided the source is mentioned.